Ostatni dzwonek na weto „lex Czarnek”

Przypomnijmy – projekt nowelizacji ustawy prawo oświatowe, czyli tzw. lex Czarnek wrócił do Sejmu po tym, jak bez poprawek został odrzucony przez Senat. W głosowaniu w Sejmie wzięło udział 455 posłów. 233 zagłosowało za odrzuceniem stanowiska Senatu, przeciw było 220, a 2 wstrzymało się od głosu.

Los ustawy zależy teraz od Prezydenta RP –  Andrzej Duda ma czas do czwartku, 3 marca na podjęcie decyzji w sprawie podpisania, zawetowania lub odesłania ustawy do Trybunału Konstytucyjnego nowelizacji ustawy Prawo oświatowe (tzw. lex Czarnek).

Panie Prezydencie, czas decyzji zbliża się nieubłaganie. Z powodu wojny w Ukrainie liczba małych uchodźców, którzy trafiają do polskich szkół, rośnie z dnia na dzień. Już dziś w placówkach oświatowych w całej Polsce uczy się 40 tys. dzieci i młodzieży z Ukrainy, z czego prawie 4 tys. w samej Warszawie. Ta dramatyczna sytuacja pokazuje, dlaczego w polskim systemie edukacji potrzebne są organizacje społeczne. Ich wsparcie dla szkół nie powinno być ograniczane urzędniczą, wielomiesięczną procedurą zapisaną w „lex Czarnek”. Uczniowie i uczennice uciekający z Ukrainy potrzebują natychmiastowej pomocy – mówi Renata Kaznowska, zastępca prezydenta m.st. Warszawy, odpowiedzialna m.in. za obszar miejskiej edukacji.

„Wolna szkoła” apeluje o weto

W liście do Prezydenta RP Andrzeja Dudy organizatorzy kampanii apelują:

Panie Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej, wzywamy Pana do zawetowania zmian w prawie oświatowym. Apelujemy, aby zrobił to Pan w imię jedności narodowej i polskiej solidarności. Nie pozwólmy już na dzielenie Polaków i wskazywanie przez polityków, które organizacje są lepsze, a które gorsze. Proszę pozwolić obywatelom i obywatelkom, organizacjom społecznym, zajmującym się edukacją, realizować swoje zadania i robić to, co umieją najlepiej: udzielać pomocy wszystkim uczniom i uczennicom. Proszę także uwierzyć w rodziców. To oni – lepiej niż kurator oświaty – wiedzą, jakich zajęć potrzebują ich własne dzieci oraz ukraińskie koleżanki i koledzy, którzy trafią do ich klas.

Co czeka szkołę po „lex Czarnek”?

Wprowadzenie w życie zmian szykowanych przez resort oświaty (tzw. lex Czarnek) to przede wszystkim:

• umożliwienie arbitralnego odwoływania i zastępowania dyrektorów placówek oświatowych posłusznymi władzy funkcjonariuszami. Kurator reprezentujący ministra będzie mógł odwołać dyrektora z powodu „niewypełnienia zaleceń”, bez uzasadnienia i bez możliwości odwołania się od tej decyzji;
• wprowadzenie dodatkowych sankcji karnych za „niedopełnienie obowiązków w zakresie opieki lub nadzoru nad małoletnim” (choć nauczyciel i dyrektor podlegają już jako funkcjonariusze publiczni sankcjom zapisanym w kodeksie karnym) np. za zorganizowanie zajęć lekcji o Konstytucji RP, o ochronie praw człowieka, ochronie klimatu i środowiska, równouprawnienia?
• ograniczenie kompetencji jednostek samorządu terytorialnego w prowadzeniu placówek oświatowych, w tym ich decyzyjności w sprawie wyboru dyrektora oraz tworzenia lokalnej sieci szkół;
• drastyczne ograniczenie autorskich programów, dostosowanych  do potrzeb różnych uczniów, ograniczenie zajęć i programów dodatkowych, w tym realizowanych przez organizacje społeczne – kurator będzie decydował o tym, jakie zajęcia mogą się odbyć na terenie szkoły i jakie organizacje społeczne mogą je prowadzić. Kurator będzie mógł zablokować także takie zajęcia, które zostały przez rodziców i uczniów zaopiniowane pozytywnie.
• ograniczenie roli rodziców i uczniów w procesie edukacji – w szkole mogą pojawić się dodatkowe zajęcia lub treści, powstające z inicjatywy administracji centralnej. Zajęcia te będą wyłączone z opinii kuratorium i trafią bezpośrednio do szkół.

Zmiany w prawie oświatowym szykowane przez rządzących dotkną 270 tys. uczniów z blisko 900 miejskich placówek oświatowych oraz ponad 30 tys. nauczycieli w Warszawie.